Yasal Uyarı: Bu sayfa ortaklık bağlantıları içerebilir. Herhangi bir ortaklık adresini ziyaret etmeniz ve bu platformlara kaydolup işlem yapmanız durumunda, yapılan işlem üzerinden CoinMarketCap'e belli bir ücret ödenebilir. Lütfen Ortaklık Açıklaması metnine göz atın.
Dash, doğal yapısı itibarıyla merkeziyetsiz, hızlı ve ucuz küresel ödeme ağı sunmaya odaklanan açık kaynaklı blockchain ve kripto para birimidir. Teknik makalesinegöre Dash, var olan yapıları güçlendirmeye çalışan, daha gizli ve hızlı işlemler sunarak Bitcoin (BTC) ağından bir adım öteye geçmeye çalışıyor.
İsminin açılımı "Dijital Nakit (Digital Cash)" olan Dash, Ocak 2014 tarihinde kullanıma açıldı ve Litecoin'in (LTC) çatallanması (fork) sonucu oluştu. Faaliyete geçtiğinden bu yana Dash, teşvik edilmiş düğümlere (node) sahip iki katmanlı ağ gibi özelliklerini sistemine katarak büyüdü. "Masternode" ve merkeziyetsiz proje yönetişimi dahil olmak üzere, anında ödeme yapılmasını sağlayan InstantSend, Dash blockchain ağını gerçek zamanlı biçimde değiştirilemez hale çeviren ChainLocks ve işlemler için ek gizlilik sunan PrivateSend gibi özellikleri içeriyor.
Dash Kurucusu Kim?
Dash, yazılım geliştiricileri Evan Duffield ve Kyle Hagan tarafından hayata geçirildi. Başlangıç aşamasında proje XCoin olarak adlandırılmıştı. Daha sonra Darkcoin olarak yeniden markalaşan proje, sadece iki hafta sonra, Mart 2015'te ismini Dash şeklinde değiştirerek daha pozitif bir imaj oluşturmaya çalıştı.
Dash projesini hayata geçirmeden önce Duffield, Hawk Financial Group'ta yazılım geliştiricisiydi. Ayrıca halkla ilişkiler departmanlarında da görev aldı. Finans alanında deneyime sahip olan isim, makine öğrenimi algoritmaları ve arama motorları da geliştirdi. 2012 yılında ilk kez Dash'i geliştirirken, Bitcoin ağının gizliliğini artırmak için bu projeyi tasarladığını açıkladı. Bu nedenle başlangıçta ismi Darkcoin olarak belirlenmişti. Duffield, blockchain ağını hobi amaçlı kodlamaya başladığını ve sadece bir hafta sonunda tamamladığını iddia etti. Duffield, Dash'in gelişimi, entegrasyonları ve diğer faaliyetlerini destekleyen şirket olan Dash Core Group'un CEO'su olarak görev yaptıktan sonra, Aralık 2017'de diğer stratejik girişimlerine odaklanmak üzere görevden ayrıldı.
Hagan, orijinal Darkcoin teknik makalesini Duffield ile birlikte yazdı. Ancak o da Aralık 2014'te projeden ayrıldı.
Dash Neden Farklı?
Web sitesindeki bilgilere göre Dash projesinin hedefi, "dünyadaki en kullanıcı dostu ve ölçeklenebilir ödeme odaklı kripto para birimi" haline gelmek. Proje bunu gerçeğe dönüştürebilmek adına, gelişmiş güvenlik hizmetleri sunmak ve Dash'in teklif sistemi üzerinde yönetişim sağlamak için tasarlanmış, Dash bünyesinde tutulan teminatlarla desteklenen sunucular olan masternode ağına dayanıyor. Blok ödüllerinin bir kısmı karşılığında, ana düğümler (masternode) ağa ikinci bir hizmet katmanı sağlıyor. InstantSend, PrivateSend ve ChainLocks gibi işlevlerin kolayca gerçekleşmesini mümkün kılıyorlar.
Dash; trader'lar, finansal hizmet sağlayıcıları, işletmeler ve sınır ötesi para transferi yapmak isteyenler dahil olmak üzere, hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılara uygun çözümler sunuyor. Ekim 2020'de Dash Core Group tarafından yapılan açıklamada, ileriye dönük stratejik hedefler arasında ekosistemini ve markasını yukarıya taşımak, kullanıcıların memnuniyetini artırmak ve ağın arkasındaki teknolojiyi daha da güçlendirmek gibi maddeler yer aldı.
Dash'in yönetişim sistemi veya hazinesi, projenin geliştirilmesi adına, blok ödüllerinin yüzde 10'unu rekabeti ortadan kaldırmadan merkeziyetsiz biçimde dağıtır. Bu sayede, Dash Core Group dahil olmak üzere, finanse edilen birçok organizasyonun oluşturulmasına izin verilir. Ayrıca, kripto para biriminin yaygınlığını artırmak isteyen Dash Foundation, bağış toplamanın yanı sıra, ücretli bireysel ve kurumsal üyelikler de sunmaktadır.
Dolaşımda Kaç Dash (DASH) Var?
Üretilebilecek maksimum Dash coin sayısı 18.921.005 olarak belirlenmiş. Öte yandan bu sayı, blok ödüllerinin bütçe için ayrılan yüzde 10'luk kısmının ne şekilde tahsis edileceğine dair yönetimin vereceği nihai karara bağlı. Yani hiçbiri tahsis edilmemiş olsaydı, yalnızca 17.742.696 DASH dolaşıma girecekti. Yeni Dash varlıkları oluşturulurken İş İspatı (Proof-of-Work, PoW) madencilik algoritması kullanılır. Token emisyon oranı her 210.240 blokta bir veya yaklaşık her 383 günde, yaklaşık yüzde 7 (on dörtte bir) oranında azaltılır.
Yeni üretilen DASH varlıklarının yaklaşık yüzde 45'i madencilere, yüzde 45'i masternode'lara ve yüzde 10'u da gelecekte işleme konacak yenilikleri finanse etmek adına ayrılmaktadır. Daha önce madencilerle masternode'lara eşit dağılım (50/50) yapılırken, Ağustos 2020'de yürürlüğe giren teklifin ardından sırasıyla madenci ve masternode'lara 40/60 oranında dağıtıma başlandı.
Dash kullanıma açıldığında, ilk 48 saatte yaklaşık 2 milyon token dolaşıma sokularak planlanan emisyon programı önemli ölçüde aşıldı. Dash, erken dönemlerinde yaşanan zorluk ayarlama algoritmasındaki hata nedeniyle ilk günlerinde benzer bir sorun yaşayan Litecoin para biriminden çatallanarak oluşmuştu. Dash'in de aynı hatayı Litecoin'den devraldığı anlaşılmış olsa da, ortaya çıkan hızlı madencilik (fastmine) sürecinin, erken dönemde madencilik yapanlara fayda sağlamak için kasıtlı biçimde uygulanıp uygulanmadığına dair spekülasyonlar sürüyor.
Dash Ağı Güvenli mi?
Dash, işlemleri güvence altına almak için iki katmanlı ağ yapısını tercih ediyor. İlk katmanda, İş İspatı (Proof-of-Work, PoW) konsensüs protokolü altında madencilik işlemlerini gerçekleştiren düğümler yer alır. Yani karmaşık kriptografik problemleri çözmek için katılımcılar rekabet eder ve blockchain üzerine yeni veri girişi yapılması için düğümlerin en az yüzde 51'inin onay vermesi gerekir.
Dash tarafından kullanılan PoW algoritmasına "X11" ismi verilir. Bu yapı, Dash kurucusu Duffield tarafından geliştirilen, 11 farklı algoritma dizisi kullanan bu özel bir hash sistemidir. Dash'in teknik makalesine göre X11, "modern kripto para birimleri tarafından kullanılan en güvenli ve en karmaşık şifreleme hash yapılarından biri" konumunda.
İkinci katman ise, ana düğümlerin ağa sağladıkları verimli hizmet geçmişlerine göre derecelendirildikleri Hizmet İspatı (Proof-of-Service) konsensüs algoritmasıyla çalışan katılımcılardan oluşur. Ana düğümler ağı denetleme ve diğer düğümler tarafından uygun olmayan şekilde onaylanmış blokları reddetme gücüne sahiptir. Ayrıca Dash'in her 12 saatte bir devreye giren, masternode grubunun blockchain üzerine eklenen tüm yeni blokları gözlemleyip onaylayarak güvenliği artırdıkları ChainLocks özelliğini de etkinleştirirler. Dash geliştiricilerinin ifadesine göre bu özellik, ağı %51 saldırılarına karşı koruyor.
Dash (DASH) Nereden Alınır?
Popüler altcoin'ler arasında yer alan Dash; Binance, Coinbase Pro, Huobi Global, Kraken ve OKEx dahil olmak pek çok önde gelen kripto para borsasından satın alınabilir. Fiat (itibari) para birimlerine, Bitcoin ve Ether (ETH) gibi büyük kripto para birimlerine ve stablecoin'lere (Tether (USDT) ve USD Coin (USDC) gibi) karşı işlem görebilir. Hem spot hem de türev piyasalarda alınıp satılabilir.
Dash veya Bitcoin gibi kripto para birimlerini satın almak mı istiyorsunuz? CoinMarketCap, ilk kez nasıl coin satın alacağınızı ve daha birçok detayı kripto para rehberinde sunuyor.
İlgili Sayfalar:
Dash'in çatallandığı kripto para olan Litecoin hakkında daha fazla bilgi burada.
Neredeyse gerçek zamanlı ödeme ağı sunan bir başka kripto para olan XRP hakkında bilgi edinin
Dash birikiminizin güvenliğini sağlamak için ipuçları ister misiniz? CoinMarketCap'in çevrim içi eğitim portalı Alexandria'da yer alan detaylı kripto para güvenliği rehberini okuyun.
CoinMarketCap Blog sayfası üzerinden en güncel kripto para haberlerine ulaşın.
Dash bugünkü fiyatı ₺980.69 TRY, 24 saatlik işlem hacmi ₺2,411,548,300 TRY. DASH / TRY fiyatlarımızı gerçek zamanlı olarak güncelliyoruz. Dash son 24 saatte yüzde arttı. Anlık CoinMarketCap sıralaması #169, piyasa değeri ₺11,800,790,309 TRY. Dolaşımdaki arz 12,033,090 DASH coin ve maksimum seviyede. 18,900,000 DASH coin.