Sözlük

Geçici Kayıp

Moderate

Likidite sağlayıcının, işlem çiftindeki fiyat oynaklığı nedeniyle geçici fon kaybı yaşamasıdır.

Geçici Kayıp Nedir?

Alım satım yapan kullanıcının merkeziyetsiz borsa (DEX) üzerinde tuttuğu iki varlık arasında fiyat farklılığı olduğunda geçici kayıp ortaya çıkabilir. Bu varlıklar genellikle, biri kripto para ve diğeri ise USDC gibi stablecoin şeklindedir. Kripto paranın fiyatı bağlı olduğu stablecoin'e kıyasla düştüğünde, fiyatlardaki farklılıktan dolayı yatırımcı kayıp yaşayabilir. Bu durum geçici kayıp olarak isimlendirilir.

Geçici Kayıp Nasıl Gerçekleşir?

Kullanıcılar, herhangi varlığı başka bir varlıkla satın almak için DEX kullandığında geçici kayıp oluşabilir. Örneğin bir kullanıcı, USDC ile Ethereum satın alırsa, her iki varlığın fiyat hareketlerinden doğrudan etkilenir. ETH'nin fiyatı USDC'ye göre düşerse, yatırımcının işlemden elde ettiği kâr azalacak, hatta zarara bile dönüşebilecektir. Bunun nedeni, başlangıçta kullanılan orijinal USDC miktarına dönebilmek için ETH'yi daha düşük fiyata satmak zorunda olmasıdır.
Herhangi bir sağlayıcının eşit düzeyde USDC ve ETH likiditesi sunması gerektiğini, ancak aniden ETH'nin fiyatının yükseldiğini düşünelim. Bu durumda likidite havuzundaki ETH fiyatı artık piyasa fiyatını yansıtmadığından arbitraj fırsatı ortaya çıkaracaktır. Haliyle diğer kullanıcılar, arada denge kurulana kadar ETH'yi indirimli fiyattan satın alacaktır.
Arbitraj sürecinin ardından likidite sağlayıcısı, daha fazla USDC ve daha az ETH barındırır hale gelebilir. Yatırımcının yeni portföy bakiyesiyle, eski bakiyesine hiç dokunmaması halinde sahip olacağı tutar arasındaki farka "Impairment Loss (Değer Düşüklüğü Kaybı)" denir. Kayıp, ancak yatırımcı havuzdan likiditesini çektiğinde gerçeğe dönüşür.

Geçici Kayıptan Nasıl Kaçınılır?

Geçici kaybı önlemenin yolları arasında USDC ve DAI gibi stablecoin varlıklarını veya Curve tarafından sunulan wBTC gibi aynı varlıkların sarılı versiyonlarını kullanmak gelir. Ayrıca Balancer, likidite havuzları için 50/50 modelinden farklı olarak keyfi ağırlık modelleri sunar. Böylece tokenin havuzda daha yüksek ağırlığa sahip olması durumunda kalıcı kayıp riski azaltılabilir.
Ayrıca birkaç DeFi protokolü yenilikçi çözümler peşindedir. Bunlar arasında Bancor tarafından kullanılan fiyat oracle sistemi ve Tokemak tarafından kullanılan protokolün yerel tokeni, takas ücretleri ve ödüller karşılığında geçici kayıp riskini emen tek taraflı likidite havuzları gibi seçenekler var.

Geçici kayıp, iyi korelasyona sahip varlık portföyü oluşturarak da nispeten aza indirilebilir. Bu sayede varlık fiyatları farklılaşsa dahi, portföy nispeten dengeli kalacağından yatırımcı beklenmedik kayıplardan kaçınabilir.