İtibari Para (Fiat)

İtibari Para (Fiat) Nedir?

Kripto dünyasına yeni adım atmışsanız "fiat" terimini sıklıkla duyabilirsiniz. Fiat veya itibari para birimi, herhangi bir hükümetin desteklediği yasal ödeme aracı olarak kabul ettiği veya onayladığı değer varlığına denir. Türkçede "itibari para" şeklinde karşılık bulan "fiat" sözcüğü, yetkililerin isteği ve emrine bağlı olmayı tarif eder. Dolayısıyla hükümetler ABD doları, İngiliz sterlini, Euro veya diğer dünya para birimlerinin yasal olduğunu ve hem bireysel hem de kurumsal borçların ödemesinde kabul edildiğini belirten bir emir verir.

İtibari Para Sistemi Nedir?

İtibari Para Arzının Sınıflandırılması

Ekonomide "M" harfi ile gösterilen itibari (fiat) para arzı türleri mevcuttur. Aşağıda, en azdan en çok likiditeye doğru dört temel para arzı sınıflandırması yer alıyor:

• M1: Ülke ekonomisinde dolaşan fiziksel madeni para ve banknotların yanı sıra banka kartları ve çek hesapları gibi diğer araçlar aracılığıyla kullanıma hazır paraların tamamıdır.
• M2: M1 sınıfında bulunan varlıklara ek olarak nispeten hızlı şekilde nakde çevrilebilecek tasarruf mevduatları ve yatırım fonları gibi varlıklar ilave edilir.
• M3: M1 ve M2 içindeki her varlığa ek olarak büyük vadeli mevduatlar ve daha az likit olan kurumsal para piyasası fonları eklenir.
• M4: Tüm nakit paralar ve tüm banka hesaplarını kapsar.

İtibari Para ile Kripto Para Kıyaslaması

İtibari (fiat) para birimlerinin aksine kripto paralar merkezi değildir. Yani hiçbir para otoritesi veya ülke, kripto para biriminin dağıtımı veya kullanımını onaylamaz. Aynı zamanda bu paralar üzerinde söz sahibi de olamazlar. Kripto paralar ne banknot ne de madeni para şeklindedir. Tamamen dijitaldirler. Kripto para birimleri yasal ödeme aracı değildir. Bu yazının yazıldığı sırada sadece El Salvador ülkesinde yasal ödeme aracı olarak kripto para kullanılabiliyor, diğer ülkelerde kullanılamıyordu.

İtibari Para ve Kripto Para Arasındaki Farklar

İtibari para ile kripto para arasındaki temel farklar şu şekilde sıralanabilir:

• İtibari paralar merkezi yapı (hükümet) tarafından kontrol edilir ve desteklenir. Tüm bireysel ve ticari işlemlerde yasal ödeme aracı olarak kabul edilirler.

• Kripto paralar tamamen dijital ve merkeziyetsiz varlıklardır. Herhangi bir hükümete ait olmadıkları gibi, küresel ölçekte dileyen herkes tarafından kullanılabilirler. Hiçbir hükümet tarafından desteklenmezler. Arzı merkezi yönetim tarafından değil, İş İspatı,transactions%20and%20create%20new%20blocks.) gibi algoritma tarafından belirlenir.

İtibari Para ile Dijital Para Kıyaslaması

Kripto Paralar İtibari Paralardan Daha mı İyi?

Var olan tüm kullanım senaryoları ele alındığında, kripto para birimleri itibari paraların yerini alabilir. Kripto paralar değer saklama aracı, değişim varlığı ve hesap birimi olarak kullanılabilir. Kripto para ve merkeziyetsiz finans, banka gibi pahalı ve verimsiz aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırır. Buna ek olarak kripto para biriminin değeri, itibari paralarda olduğu gibi hükümet tarafından belirlenmez. Geleneksel kayıt tutma sistemini, her kullanıcının erişebildiği, değiştirilemez ve güven ihtiyacı bulunmayan defterle değiştirir.

Diğer taraftan birçok kripto para biriminin işlem hızı ve yüksek enerji kullanımı gibi sorunları mevcuttur. İtibari paralardan her açıdan daha iyi finans sistemi meydana getirecek ve kripto paraların sorunlarını ortadan kaldıracak yeni teknolojiler üzerinde çalışılıyor.