Sözlük

E-İmza

Moderate

Elektronik imza veya e-imza, belge veya sözleşmenin resmi kabulünde fiziksel imza yerine geçen işaret, ses veya sembol gibi her türlü elektronik damgadır.

E-İmza Nedir?

Fiziksel imzalara alternatif olarak geliştirilen elektronik imza, yaygın biçimde benimsenmeye başlamıştır. Teknoloji ilerledikçe ve yasal işlerin dijital hale gelmesine izin verildikçe, e-imzalar çeşitli hizmetlere başvuru esnasında pratik çözüm haline gelmiştir. Elektronik imzalar yetki alanına ve ülkeye göre değişiklik gösterse de, genel olarak benimsenen birkaç ortak gereklilik söz konusudur. Şüphesiz e-imzaların, sahibini etkin biçimde tanımlaması ve imzalayan kişinin gizli anahtara sahip tek kişi olduğunu ispatlaması gerekir.

Teknolojik gelişmelerle birlikte yeni e-imza modelleri ortaya çıkmaktadır. En popüler e-imza sistemlerinin başında dijital imza modelleri gelir. Dijital imzaile elektronik imza aynı değildir. Yine de eski terim, genellikle ikinci teknolojiyi tanımlamak için kullanılır. E-imzalar fiziksel imzaları temsil eden basit birer dijital damga iken dijital imzaların geçerliliği kriptografi, yani şifreleme teknolojisinin gücüyle sağlanır. Dijital imza, kripto para dünyasında son derece önemli yer tutar. Anahtar hakkında herhangi bilgi ifşa edilmeden, kişinin özel anahtarın gerçek sahibi olduğunun doğrulanması sağlanır.

Kimi e-imza hizmetleri, güvenlik seviyelerini artırmak adına kriptografik işlemler uygulamaya başlamış durumda. En yaygın elektronik imza sağlayıcıları arasında bulunan Adobe Sign ve Hello Sign çözümlerinin yanı sıra, son on yılda bu teknolojiye yönelik artan taleple birlikte birçok sağlayıcı sektöre katılma sürecindedir.

Elektronik imzalar, uzun süredir fiziksel imzanın yerine geçen ve yasal olarak kabul edilen alternatif şeklinde görülmektedir. 1996 yılında Birleşmiş Milletler, elektronik imzaların kullanımına ait detayların yer aldığı Elektronik Ticarete İlişkin UNCITRAL Model Yasasını (UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce) yayımladı. Bu belge, e-imzaların küresel ölçekte benimsenmesini ve yasal hale gelmesini hızlandıran son derece etkili bir hamle oldu. Teknolojinin ilerlemesi ve daha fazla uygulamanın kullanılabilir hale gelmesi sonucunda yeni elektronik imza biçimleri tanıtılmaya başlandı.

Biyometrik imzalar da popüler e-imza türleri arasında gösterilebilir. Bu tür imzalar, kişiyi benzersiz şekilde tanımlayan fiziksel niteliklere dayanır. Örneğin, parmak izinizle telefonunuzun kilidini açtığınızda, telefonu kullanma hakkınızın bulunduğunu doğrulamak adına biyometrik e-imza kullanmış olursunuz. Yüz tanıma yazılımları da kimlik doğrulamak için biyometrik bilgiler kullanır. Yani, doğru yazılımın hazırlanması halinde yüzünüz elektronik imza işlevi görebilir.

Kriptografi ve blockchain teknolojisinin ilerlemesiyle birlikte elektronik imzalar daha sofistike hale geliyor ve dijital imzaların sahip olduğu özellikleri içermeye başlıyor. Birkaç yıl önce, dokümanları imzalamak için kriptografik özellikleri uygulamak zorken, bugün dijital imzalar çok daha yaygın biçimde kullanılmaya başlandı.