İşlem maliyetlerini düşürmek, merkeziyetsiz uygulama (DApp) ve DeFi hizmetleri meydana getirmek için ekosistem oluşturmayı amaçlayan Binance Smart Chain nasıl çalışır?
Binance Smart Chain (BSC), akıllı sözleşme tabanlı uygulamaları çalıştırmak için tasarlanmış blockchain ağıdır. BSC, Binance'in yerel Binance Chain (BC) yapısıyla paralel olarak çalışır. Bu özellik kullanıcılara, BC'nin yüksek işlem kapasitesine ve BSC altyapısının yüksek akıllı sözleşme işlevselliğine erişim olanağı sunar.
Ayrıca, Binance Smart Chain, Ethereum Virtual Machine (EVM) altyapısına erişim imkanı sunar. Böylece MetaMask gibi Ethereum tabanlı uygulamaların çalışması mümkün olur.
Platformun amacı, geliştiricilerin merkeziyetsiz uygulamalar (DApps) oluşturmasını sağlamak, kullanıcıların dijital varlıklarını daha az gecikme ve daha yüksek kapasiteyle çapraz zincirler üzerinden yönetmelerine yardımcı olmak.
Binance Smart Chain, kısmen Ethereum ağının tıkanıklığı ve Gas ücreti sorunları nedeniyle 2021'in başlarında büyük bir çıkış elde etti. Zira bu dönemde hem geliştirici hem de yatırımcılar alternatif blockchain seçenekleri arayışı içine girmişti. BSC topluluğu, işlemlerin gerçekleşmesi için ödenen Gas ücretini 15 Gwei seviyesinden 10 Gwei değerine düşürünce ağ, düşük maliyetli ve istikrarlı alternatif arayan kullanıcılar için daha da cazip hale getirdi. Akabinde Binance Coin (BNB) fiyatında çılgın bir artış yaşandı ve şubat ayında 300 dolar değer elde edildi.
BSC'nin öne çıkan bazı özellikleri şu şekilde:
Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?
Bağımsız Blockchain
Binance Smart Chain, BC ağına paralel olarak çalışmasına rağmen temelinde bağımsız bir blockchain. Yani BC ağının çalışması dursa bile, BSC ağına bağlı işlemler sorunsuzca çalışmaya devam edecek.
Ethereum Uyumlu
Ethereum uyumlu akıllı sözleşmeler BSC tarafından da destekleniyor. Bu özellik sayesinde geliştiriciler merkeziyetsiz uygulama (DApp), işlem araçları ve diğer ekosistem bileşenlerini hiç sorun yaşamadan BSC ağı üzerinde oluşturabilir veya bu ağa taşıyabilir.
Stake Etmeyi ve Topluluk Tabanlı Yönetişimi Destekler
Platform, Hisse İspatı (Proof-of-Stake, PoS) konsensüs modeli ve özellikle de Yetkili Hisse İspatı (Proof-of-Staked-Authority, PoSA) üzerinde çalışıyor. BSC'nin yerel tokeni olan Binance Coin (BNB), ağ güvenliğine katkıda bulunmak ve topluluk yönetişim protokolleri üzerinde oy kullanmak için stake edilebiliyor. PoS modeli aynı zamanda işlemlerin daha hızlı tamamlanmasını sağlayarak, İş İspatı (Proof-of-Work, PoW) sistemleri uygulayan ağların üzerine yerleştirir.
Birlikte Çalışabilirlik:
Binance Chain ağından bağımsız bir blockchain olması dolayısıyla BSC, ikinci katman çözümü olmamasına rağmen BC ağıyla sorunsuzca iletişim kurabiliyor. Bu durum, kullanıcıların kripto para birimlerini BC ve BSC ağları arasında sorun yaşamadan taşımasını mümkün hale getiriyor.
Hisse Yetkisi İspatı
BSC, ağ üzerinde konsensüs sağlamak ve blockchain güvenliğini korumak için hem yetkilendirilmiş PoS, hem de Yetki İspatı (Proof-of-Authority, PoA) algoritmalarını birleştiriyor. PoA, %51 saldırılarını engelleme yeteneğinin yanı sıra, Bizans saldırılarına karşı koruma içermesiyle de öne çıkıyor.
Bu modelde, ağdaki işlemleri onaylamak için sırayla alan ve blokları PoA algoritmasında olduğu gibi üretmekle görevlendirilen, seçilmiş doğrulayıcılar bulunuyor. Bu sistemde hisse miktarı ve itibar gibi kriterler göz önünde bulunduruluyor. Doğrulayıcı olmak için kullanıcının BNB stake etmesi gerekiyor.
Bu konsensüs modeli sayesinde BSC, yaklaşık üç saniyelik blok oluşturma süresine erişiyor. Eğer doğrulayıcı tarafından önerilen blok kabul edilip zincire eklenirse, doğrulayıcı o blokta yer alan işlem ücretlerini ödül olarak alıyor.
Yeter Sayıda Doğrulayıcı
BSC ağının güvenliğini sağlamak için yeter sayıda doğrulayıcı gerekiyor. Blockchain, BNB stake edenler arasından 24 saatte bir seçilen 21 doğrulayıcıya sahip. Doğrulayıcı olmak için herkes seçime katılabiliyor, ancak bir sonraki doğrulayıcı kümesi, en fazla stake eden 21 düğüm (node) ile oluşturuluyor.
Platformda, doğrulayıcı kümelerinin BSC ağını gerektiği şekilde güncelleyebileceği bir "epoch (dönem)" periyodu bulunuyor. Her periyot yaklaşık 20 dakikada oluşan 240 bloktan meydana geliyor.
BSC aynı zamanda, kötü niyetli aktörlerin yanlış işlem doğrulama veya çift imzalama gibi sorunları engellemek için "slashing" adlı sistem kullanıyor. Slashing, herhangi bir saldırganı ortaya çıkarmak ve saldırı girişimini son derece pahalı hale getirmek için tasarlandı.
Binance Coin (BNB)
BNB, hem BSC hem de BC için kullanılabilen Binance ekosisteminin yerel yardımcı program token'ı konumunda. BNB, ağırlıklı olarak BC ve Binance DEX platformunda stake etme ve varlık transferi ücretleri ödemek için kullanılıyor. BNB, BSC üzerinde akıllı sözleşme yapmak için de kullanılabiliyor.
Ağ güvenliğine katkı sağlamak ve ilave BNB ödülleri kazanmak isteyenler, akıllı sözleşme üzerinde BNB stake edebiliyor. Kullanıcılar isterlerse, stake edilen tutarı kendi seçtikleri bir BSC doğrulayıcısına atayabiliyor ve hissesi oranında ödül kazanabiliyor.
Ayrıca, doğrulayıcılar Gas ücretlerinden topladıkları BNB'nin ne kadarının yetkili kullanıcılara dağıtılacağına karar verme gücüne sahip.
Diğer Destekli Token'lar
BEP2 ve yakın zamanda aktif olacak BEP8 standardına uygun token'lar, BC ve BSC tarafından destekleniyor. ERC-20 veya ağ üzerindeki ismiyle BEP2E token'ları, BSC blockchain tarafından destekleniyor. Platformda ERC-20 token'larına yeni özellikler ekleyip daha fazla "geliştirmenin" çeşitli yolları var. Token değeri, sahibinin adresi ve ondalık kesir tanımı gibi daha pek çok farklı tanımlayıcı bilgi eklemek mümkün. Bu işleme "token binding" ismi veriliyor.
BC platformunu incelerseniz, mutlaka muadil yerel token'a (bunlara "peggy coin" deniliyor) endeksli olan farklı değer varlıkları göreceksiniz. Bu token'lar, BSC ağında da destekleniyor. Böylece geliştiriciler, işlemleri kolaylaştırabilen DApp'ler hayata geçirebiliyor ve güvene ihtiyaç duymayan zincirler arası borsalar meydana getirebiliyor. Tıpkı PancakeSwap'ın kendi platformunda başarabildiği gibi.
BSC'nin 2021 yılındaki yükselişini tanımlarken PancakeSwap borsasından bahsetmemek olmaz. BSC tabanlı merkeziyetsiz borsa, 2021 yılında hem işlem hacmi hem de yönetişim token'ı CAKE fiyatında dikkate değer yükseliş kaydetti. Borsada kilitlenmiş toplam değer 23 Ocak tarihinde 150 milyon dolar seviyesindeyken, Mart 2021 itibarıyla 2,5 milyar dolara ulaştı. PancakeSwap, bu yazının yayımlandığı esnada en popüler ikinci DEX olmuştu. İlk sırada ise Ethereum ağındaki UniSwap borsası bulunuyordu.
Stake Etme
Stake etme işlemi, BNB sahiplerinin "bonded (bağlı)" token'larını bir stake havuzuna eklemeleriyle gerçekleşiyor. Akabinde kullanıcılar, bir doğrulayıcı veya aday temsilciye token'larını atayabiliyorlar. Bir sonraki doğrulayıcı kümesinin seçimi başladığında, token'larını başka bir doğrulayıcıya yeniden atamaları mümkün.
Seçilmiş doğrulayıcılar, oluşan bloklardan elde edilen ödülleri yetki verenlere hisseleri oranında dağıtıyor.
BSC, Ethereum ağı ile uyumlu kalabilmek için, stake etme mantığını BC ağına da uygulayarak destek sunuyor. Bir başka deyişle, "token bonding" veya temsilci seçme işlemleri BSC üzerinde değil, BC ağında gerçekleşiyor.
Binance Smart Chain Hakkında Son Düşünceler
Binance Smart Chain, kripto para kullanıcıları için hem hızlı hem de düşük maliyetli bir merkeziyetsiz uygulama (DApp) platformu. 9 Şubat 2021 itibarıyla günlük tekil aktif cüzdan sayısının 50.000'e yükselmesi ve toplam işlem hacminin de Ocak 2021 itibarıyla 15 milyar dolar seviyesine erişmesi şaşırtıcı değil.
En popüler akıllı sözleşme tabanlı blockchain ağı olan Ethereum tıkanıklıkla, düşük işlem hızlarıyla ve fahiş ücretleriyle mücadele etmeye devam ettiği sürece, BSC dışında Polkadot ve Cardano gibi uygun fiyatlı alternatiflerin benimsenmesinin daha da artmasını bekleyebiliriz.
Bu makalede, yalnızca bilgi amacıyla, üçüncü taraf web siteleri veya harici içeriklere bağlantılar yer almaktadır ("Üçüncü Taraf Siteleri"). CoinMarketCap Üçüncü Taraf Siteleri, CoinMarketCap'ın kontrolü altında değildir. CoinMarketCap, Üçüncü Taraf Sitelerinde yer alan herhangi bir bağlantı veya Üçüncü Taraf Sitesindeki herhangi bir değişiklik veya güncelleme de dahil olmak üzere herhangi bir içerikten sorumlu değildir. CoinMarketCap sadece size kolaylık sağlamak için bu bağlantıları sunmaktadır. Site üzerinde herhangi bir bağlantının yer alması, sitenin CoinMarketCap veya operatörleri ile herhangi bir ilişki içinde olduğu, onaylandığı, kabul edildiği veya önerildiği anlamına gelmez. Bu makale kullanıcılar için tasarlanmıştır ve yalnızca bilgilendirme amacıyla kullanılmalıdır. Açıklanan ürün veya hizmetlerle ilgili herhangi bir maddi karar vermeden önce kendi araştırma ve analizinizi yapmanız gerekmektedir. Bu makale yatırım tavsiyesi olarak tasarlanmamıştır ve o şekilde yorumlanmamalıdır. Bu makalede yer alan görüş ve yorumlar yazarın [şirketin] kendi görüşleridir. CoinMarketCap'in görüşlerini yansıtmamaktadır.
