Bitcoin (BTC) Nedir?

Detaylı İnceleme

1. Amaç ve Değer Önerisi

Bitcoin, 2009 yılında Satoshi Nakamoto tarafından bankalar veya hükümetler olmadan doğrudan, güven gerektirmeyen ödemeler yapılabilmesi için yaratıldı. Dijital paranın “çifte harcama” sorununu, merkeziyetsiz bir defter (blockchain) kullanarak çözer; böylece işlemler geri alınamaz ve şeffaf olur. Bitcoin’in temel değeri, kullanıcıların fonları üçüncü tarafların müdahalesi olmadan kontrol edebilmesidir.

2. Teknoloji ve Yapı

Bitcoin’in blockchain’i, işlemleri kriptografi ile birbirine bağlı bloklar halinde kaydeder. Madenciler, karmaşık matematiksel problemleri çözerek (Proof-of-Work) işlemleri doğrular ve BTC ödülleri kazanır. Bu merkeziyetsiz fikir birliği mekanizması, sahteciliği önler ve ağ güvenliğini sağlar. Sistem açık kaynaklıdır; herkes inceleyebilir veya katkıda bulunabilir.

3. Tokenomik ve Yönetim

Bitcoin’in toplam arzı algoritmik olarak 21 milyon coin ile sınırlandırılmıştır ve Aralık 2025 itibarıyla yaklaşık 19,96 milyon BTC çıkarılmıştır. Yeni BTC’ler blok ödülleriyle dolaşıma girer ve bu ödüller her dört yılda bir yarıya düşürülerek arzın yavaşlaması sağlanır. Yönetim merkeziyetsizdir: değişiklikler, kullanıcılar, madenciler ve geliştiriciler arasında geniş bir uzlaşma gerektirir; bu yüzden büyük değişiklikler nadiren yapılır.

Sonuç

Bitcoin, kriptografik güvenlik, sabit kıtlık ve doğrudan kişiyle kişi arasında işlem yapabilme özelliklerini birleştiren merkeziyetsiz ve sansüre dayanıklı bir para ağıdır. Başlangıçta dijital nakit olarak görülse de, zamanla “dijital altın” benzeri bir değer saklama aracı haline gelmiştir. Kabulü arttıkça, Bitcoin temel merkeziyetsizlik ilkeleriyle ölçeklenebilirliği nasıl dengeleyecek?