Czym jest Uniswap (UNI)?

Źrodło: CMC AI
30 November 2025 08:48PM (UTC+0)

TLDR

Uniswap (UNI) to zdecentralizowany protokół giełdy (DEX), który umożliwia automatyczną wymianę tokenów za pomocą pul płynności, zarządzany przez społeczność poprzez token UNI.

  1. Zdecentralizowana infrastruktura handlowa – Umożliwia bezpośrednią wymianę kryptowalut między użytkownikami bez pośredników.

  2. Automatyczny animator rynku (AMM) – Zamiast tradycyjnych ksiąg zleceń wykorzystuje pule płynności do ustalania cen.

  3. Zarządzanie przez społeczność – Posiadacze tokenów UNI decydują o aktualizacjach protokołu i strukturze opłat.

Szczegóły

1. Cel i wartość

Uniswap rozwiązuje problem płynności w zdecentralizowanych systemach, zastępując tradycyjne księgi zleceń pulami płynności. Użytkownicy dodają swoje tokeny do tych puli, dzięki czemu zarabiają na opłatach od wymian, jednocześnie umożliwiając innym łatwe i szybkie transakcje. Ten model demokratyzuje tworzenie rynku, pozwalając każdemu na udział bez potrzeby centralnego nadzoru (CoinMarketCap).

2. Technologia i architektura

Uniswap działa na blockchainie Ethereum i wykorzystuje system automatycznego animatora rynku (AMM) oparty na formule x * y = k, która utrzymuje równowagę rezerw w puli i ustala ceny tokenów. Najważniejsze innowacje to:
- Skoncentrowana płynność (v3): Pozwala dostawcom płynności skierować środki na konkretne zakresy cen, co zwiększa efektywność kapitału.
- Hooks (v4): Programowalne smart kontrakty umożliwiające zaawansowane funkcje puli, takie jak dynamiczne opłaty czy zlecenia stop-loss.

3. Tokenomia i zarządzanie

Token UNI służy głównie do podejmowania decyzji dotyczących protokołu, takich jak podział opłat czy aktualizacje. Początkowo skupiał się na prawach głosu, jednak ostatnie propozycje (np. „UNIfication”) mają na celu powiązanie wartości UNI z przychodami protokołu poprzez dzielenie się opłatami i spalanie tokenów (Uniswap Governance).

Podsumowanie

Uniswap to kluczowy protokół DeFi, który zrewolucjonizował dostarczanie płynności dzięki algorytmicznym pulom i zarządzaniu przez społeczność. Jego rozwój – od prostych wymian do programowalnej płynności – czyni go fundamentem zdecentralizowanych finansów.

Jak może ewoluować rola UNI w miarę jak DeFi będzie przesuwać się w kierunku modeli tokenów opartych na dzieleniu się przychodami?

CMC AI can make mistakes. Not financial advice.