CoinMarketCap Academy, umut vadeden birinci katman blockchain ağlarına ve en ilginç protokollere göz atıyor. Bugün odaklandığımız konu, öne çıkan blockchain ağlarından Terra.
Terra projesi, Daniel Shin ve Do Kwon tarafından kurulan birinci katman blockchain ağı olarak tanımlanıyor. Terra şirketi, 2018 başında Güney Kore'de kuruldu. Piyasadaki en umut verici birinci katman zincirlerden biri olarak duyuruldu. LUNA token, 2021 yılında yüzde 17.000 değer kazandı! Terra ve CW20 standardındaki yerel tokeni LUNA, itibari (fiat) para rezervleriyle desteklenmeyen merkeziyetsiz bir algoritmik stablecoin olan UST için temel oluşturuyor.
UST, Terra'nın en önemli ürünü ve büyük olasılıkla tüm ekosistemin başarılı ya da başarısız olmasının arkasındaki sebep haline gelecek. UST, Terra DeFi ekosisteminin omurgası olarak hizmet vermeye başlamadan önce, Kore'de kullanılan Chai ve Moğolistan'daki Memepay gibi ödeme sistemleriyle entegre edildi.
Proje hakkında daha fazla bilgi edinmek için Terra Academy sitesini, işlemler hakkında detaylara ulaşmak için ise Terra Scan adresini ziyaret edebilirsiniz.
Join us in showcasing the cryptocurrency revolution, one newsletter at a time. Subscribe now to get daily news and market updates right to your inbox, along with our millions of other subscribers (that’s right, millions love us!) — what are you waiting for?
LUNA Nedir ve UST ile Nasıl Entegre Olur?
Terra ağının yerel yönetişim tokeni LUNA, UST stablecoin için destek görevi görüyor.
USDC ve USDT gibi stablecoin seçeneklerinden farklı olarak UST, dolar rezerviyle desteklenmiyor. Bunun yerine LUNA arzı UST için destek görevi görüyor. UST talebindeki değişikliklere göre arz sürekli düzenleniyor. Temel mekanizma, 1 UST'nin 1 dolar değerindeki LUNA ile daima takas edilebilmesi mantığı üzerine kurulu.
Piyasada 1 milyon UST olduğu ve 1 milyon dolar değerinde LUNA bulunduğunu varsayalım. UST talebi yükselirse 1 UST'nin değeri 1 doların üzerine çıkar. Haliyle fiyat, kazanç ve büyüme rasyosu olan peg yükselir. Terra bu durumda, peg değerini eski yerine getirmek için LUNA yakar veya UST basar. Tersine, UST talebi düşer ve peg negatif yönde kırılırsa, peg eski haline gelene kadar UST sahipleri tokenlerini 1 dolar değerindeki LUNA karşılığında değiştirebiliyor.
Yani, UST talebi artarsa, LUNA sözleşmelerindeki arz, LUNA fiyatının yükselmesine neden oluyor. UST talebi düşerse LUNA arzı genişliyor ve LUNA fiyatının düşmesine neden oluyor. Sonuç olarak fiyat oynaklığı, UST'dan LUNA'ya kaydırılıyor.
UST talebinde artış olursa, uzun vadede LUNA arzının daralmasına ve LUNA'ya olan talebin dolaylı olarak artmasına yol açacak. Terra üzerinde yeni dApp projelerinin oluşturulması ve köprü aracılığıyla diğer blockchain ağlarına daha fazla entegrasyon kurulması, UST farkındalığını ve talebi artırabilir. Akabinde LUNA arzında düşüş görüleceğinden LUNA'ya olan talep artacaktır.
UST ve LUNA için Boğa Senaryosu
Ekosistem için tasarlanan boğa senaryosu, UST stablecoin'in kitlesel olarak benimsenmesi ve dolaylı biçimde LUNA'da fiyat dalgalanmasına yol açması yönünde. LUNA gelecekte 1.000 dolar, 10.000 dolar veya hatta daha fazla değere sahip olursa, çok yüksek değerdeki LUNA'ya kıyasla 1 UST yakmak, LUNA'nın çok küçük kısmını etkileyeceğinden arz eğrisi esnekliğini kaybedecek.
Verilen bu örnek, LUNA projesinin ana hedefini oluşturuyor. Geçen yılki Columbus-5 güncellemesiyle birlikte bu hedef daha da açık hale geldi. Yükseltme sonrası, UST basarken ayrılan senyoraj LUNA da yakılmaya başlandı ve artık topluluk hazinesine aktarılmıyor. Bu durum, Ethereum'daki Londra Hard Fork işlemine benzer şekilde, UST talebi arttıkça daha hızlı LUNA yakılmasına neden oluyor.
UST ve LUNA Riskleri
UST talebi herhangi bir nedenle azalırsa, LUNA para birimi de haliyle zarar görecektir. Bahsini ettiğimiz durum, Wormhole hack saldırısında 320 milyon dolarlık Wrapped Ethereum çalınmasının ardından yaşanmıştı. Siber saldırı sonrası piyasada oluşan panikle LUNA fiyatı, o tarihteki tüm zamanların en yüksek değeri olan 100 dolardan yüzde 50 civarında düştü. Terra Station ve Terra Station Wallet tehlikeye girmemiş olsa da, diğer blockchain ağlarına giden Wormhole isimli Terra köprüsünün itibarı önemli ölçüde zedelendi.
Terra Ekosistemi
Terra ekosistemi, özellikle DeFi alanında UST stablecoin'e dayanan birkaç önemli protokole sahip.
Anchor Protocol
Söz gelimi Anchor isimli para piyasası protokolü, tıpkı Ethereum üzerindeki MakerDAO gibi çalışıyor. En yüksek gelir modellerinden birine sahip olan protokol, stablecoin yatırımlarına yüzde 19,5'e varan oran sunuyor. Kullanıcılar ayrıca, BETH gibi Terra dışı sentetik varlıklar da yatırabiliyor. Terra projesindeki kilit rolü nedeniyle Anchor, bir bakıma Terra bankası olarak düşünülebilir.
Anchor üç temel kullanım senaryosuna sahip: tahvil edilmiş varlıklar, para piyasası ve kredi tasfiyeleri.
Tokenize edilmiş olan tahvil edilmiş varlıklar, Terra blockchain üzerinde stake edilen tokenlerden oluşuyor. Token sahipleri, tahvil edilmiş varlıklardan blok ödülü alıyor. Bunlar el değiştirebiliyor ve diğer hesaplara aktarılabiliyor. Temelde akıllı sözleşme özelliğine sahip her blockchain, "wrapped (sarılı)" olarak da adlandırılan tahvil edilmiş varlıklara destek veriyor.
Para piyasası, aşırı teminatlandırılmış kredi üretmek için kullanılabilen LUNA mevduat havuzu şeklinde tanımlanıyor. Borçlular likidite havuzuna, UST veya farklı bir bağlı varlığı teminat olarak yatırıyor ve karşılığında kredi alıyor. Algoritma, havuzun kullanım oranına göre faiz oranını gerçek zamanlı hesaplıyor.
Eğer borç, kredi değer oranının (LTV) altına düşerse likide oluyor, yani tasfiye ediliyor. Kredinin LTV değeri, sunulan teminata bağlı. Anchor, faiz oranı beklentisi olarak adlandırılan Anchor Rate seviyesini hedefliyor. Bunu yapmak için akıllı sözleşme, borçlu ve mevduat sahibi arasındaki teminatlı varlıklar (bAssets) üzerinden, gerçek zamanlı biçimde blok ödüllerini bölüştürüyor.
Mirror Protocol
Mirror, kripto paraların ve geleneksel finansal varlıklarının dolaylı biçimde işlem görmesini sağlayan sentetik varlık protokolü.
Mirror; mETH veya mBTC şeklinde varlıkların ayna görüntülerini oluşturuyor. Kripto varlık, hisse senedi ve emtiaları temsil eden diğer varlıklar mAsset olarak anılıyor. UST ile kullanıcılar, fiyatları oracle aracılığıyla belirlenen mAsset'lerle alım satım yapabiliyor. Geleneksel finansal piyasaların aksine Mirror, hafta sonları da arbitraj fırsatları sunuyor ve belirli saatlerde çalışma gibi bir sınırlama getirmiyor.
Kullanıcılar ayrıca, mAsset basabiliyor ve izin verilen maksimum LTV oranı olan yüzde 150 kaldıraçlı pozisyon alabiliyor. Böylece yatırımcının mAsset farmlaması ve yükseliş ya da düşüş beklediği varlık için kaldıraçlı pozisyon oluşturması mümkün oluyor. Dahası kullanıcılar, kendilerini fiyat dalgalanmalarından korumak ve MIR ödüllerini en üst düzeye çıkarmak için nötr delta stratejiler de kullanabiliyor.
Astroport
Astroport, saklama hizmeti içermeden herhangi bir varlığa fiyat verisi sağlayabilen otomatik merkeziyetsiz borsa protokolü. LUNA projesinin likiditesinin ötesinde, bir likidite karadeliği olmayı hedefliyor.
Astroport; esnek havuz tipleri, çifte likidite madenciliği ve ASTRO yönetişimi gibi temel özellikleriyle dikkat çekiyor.
Esnek havuzlar, protokol kodunda minimum değişiklik yaparak her türlü havuz türünün oluşturulmasına olanak tanıyan esnek bir mimari sunarak geleneksel AMM yapılarını bir adım öteye taşıyor. Diğer bir deyişle, DeFi ekosistemindeki tüm AMM'lerin özelliklerini birleştiriyor.
Çifte likidite madenciliği, likidite sağlayıcılarının sermayelerini daha verimli kullanmalarını sağlıyor. Söz gelimi yield farming yapanlar, ASTRO ile çift tokenli farmlama yapabiliyor, üçüncü parti token ekleyebiliyor. ANC-UST çiftine likidite sağlandığında yatırımcılar ANC ve ASTRO alıyor.
Son olarak ASTRO sahipleri, tokenlerini xASTRO havuzuna yatırabiliyor ve yönetişimde söz sahibi olmalarının yanı sıra işlem ücretlerinden pay edinebiliyor. Curve protokolündeki veCRV tokene benzer şekilde xASTRO, yönetimdeki gücü arttırmak için daha uzun süreliğine kilitlenebiliyor.
Özetle Astroport, Luna ekosisteminin genişlemesini ilerletmek adına farklı AMM protokollerinin en iyi özelliklerini birleştirmeyi amaçlıyor.
Starterra
Terra üzerinde oyunlaştırılmış bir launchpad Starterra, oynadıkça kazan yapımlarına ve oyunlandırılmış NFT'lere başlangıç platformu sunuyor. Aynı zamanda çoklu varlık stake özelliği de bulunuyor.
Kullanıcıların IDO etkinliğine dahil olma şanslarını artırmaları için STT stake etmelerini mümkün kılıyor. Oyunlaştırılmış liderlik tablosu, STT stake etme miktarı gibi parametreleri izliyor, stake edilen tokenleri topluyor ve sosyal medya puanlaması yapıyor. Oyuncuların faaliyetleri, kazanma şanslarını etkileyen Starterra Energy ile ölçülüyor. Sonuç olarak Starterra üzerindeki rekabet, hem aynı hem de farklı seviyeler için geçerli.
Starterra ayrıca oyunlaştırılmış NFT entegrasyonu da sağlıyor. Oyuncular, cüzdanlarını bağladıktan sonra karakterlerine bir takma isim ve avatar seçiyor. Oluşturulan karakter NFT varlıklarıyla geliştirilebiliyor. Bunlar arasında silah, zırh, yaratık veya tarihi eser gibi çeşitli kaplamalar var. Her NFT, oyuncunun IDO katılım hakkı kazanma şansını etkileyen bir yardımcı program tokeni gibi çalışıyor.
Pylon Protocol
Pylon Protocol; anapara korumalı yield farming ürün ve hizmetleri için DeFi iskeleti olarak çalışıyor.
Pylon, ödeme seçeneklerini yeniden düzenlemek için gerekli teknik araç setlerini sağlayarak kullanıcı ve hizmet sağlayıcılar arasında uzun vadeli uyumluluğu hedefliyor. Büyüyen müşteri tabanı aracılığıyla değerlenen uzun vadeli hizmetler, Pylon'un DeFi ödeme altyapısını kullanarak daha etkin biçimde ödüllendiriliyor.
Örneğin kullanıcılar, Pylon ile entegre edilmiş platformlara UST yatırabiliyor. Aşağıda listelenen platforma özel ödülleri kazanabiliyor:
- Özel içerik
- Ücretsiz üyelik
- Proje tokenlerini farmlama
- Sürekli hayır bağışları
- Sanat eseri himayesi
- Kiralama hizmeti
- Anapara korumalı yatırım
Aboneliğin süresi sona erdikten sonra yatırılan anapara geri çekilebiliyor. Açıkça belirtilen koşullara göre, Anchor gibi protokollerden elde edilen pasif gelir, hizmet sağlayıcılara da tahsis edilebiliyor. Ayrıca Pylon Gateway, Starterra'ya benzer merkeziyetsiz bir proje lansmanı ve kitle fonlaması platformu olarak çalışıyor.
TerraSwap
Terraswap, Terra'nın yerel DEX platformu konumunda. Terra üzerinde otomatik likidite sağlanması için tamamen merkeziyetsiz bir protokol olarak çalışıyor. Hedef, "geliştirici, likidite sağlayıcı ve yatırımcıları, katılması serbest olan, erişilebilir finansal piyasaya katılmaları için güç sağlamak." TraderJoe gibi rakip blockchain ağlarındaki merkeziyetsiz borsalara benzer şekilde, yatırımcılar farklı Terra tabanlı varlıklar arasında saklama hizmeti olmadan ve merkeziyetsiz şekilde alım satım yapabiliyor.
Bu makalede, yalnızca bilgi amacıyla, üçüncü taraf web siteleri veya harici içeriklere bağlantılar yer almaktadır ("Üçüncü Taraf Siteleri"). CoinMarketCap Üçüncü Taraf Siteleri, CoinMarketCap'ın kontrolü altında değildir. CoinMarketCap, Üçüncü Taraf Sitelerinde yer alan herhangi bir bağlantı veya Üçüncü Taraf Sitesindeki herhangi bir değişiklik veya güncelleme de dahil olmak üzere herhangi bir içerikten sorumlu değildir. CoinMarketCap sadece size kolaylık sağlamak için bu bağlantıları sunmaktadır. Site üzerinde herhangi bir bağlantının yer alması, sitenin CoinMarketCap veya operatörleri ile herhangi bir ilişki içinde olduğu, onaylandığı, kabul edildiği veya önerildiği anlamına gelmez. Bu makale kullanıcılar için tasarlanmıştır ve yalnızca bilgilendirme amacıyla kullanılmalıdır. Açıklanan ürün veya hizmetlerle ilgili herhangi bir maddi karar vermeden önce kendi araştırma ve analizinizi yapmanız gerekmektedir. Bu makale yatırım tavsiyesi olarak tasarlanmamıştır ve o şekilde yorumlanmamalıdır. Bu makalede yer alan görüş ve yorumlar yazarın [şirketin] kendi görüşleridir. CoinMarketCap'in görüşlerini yansıtmamaktadır.
