Internet Computer (ICP) Nedir?

CMC AI tarafından
05 December 2025 08:50PM (UTC+0)

Özeti

Internet Computer (ICP), merkeziyetsiz bulut bilişimle genel interneti genişleten bir blok zinciri protokolüdür. Bu sayede akıllı sözleşmeler, tam kapsamlı uygulamaları ve verileri doğrudan blok zinciri üzerinde barındırabilir.

  1. Merkeziyetsiz bulut alternatifi – Geleneksel BT altyapısını, dünya çapında bağımsız düğümlerden oluşan bir ağda barındırılan, değiştirilemez ve sunucusuz kod ile değiştirir.

  2. Alt ağ blok zincirleri ve canister’lar – HTTP isteklerini işleyen, veri depolayan ve web içeriği sunan "canister" akıllı sözleşmeleri ve alt ağlar aracılığıyla ölçeklenir.

  3. Yönetim ve token kullanımı – ICP tokenları, ağ yönetimini (NNS DAO üzerinden) sağlar ve ters gaz modeliyle hesaplama döngüleri için ödeme yapar.

Detaylı İnceleme

1. Amaç ve Değer Önerisi

ICP, yazılımları doğrudan blok zincirinde barındırarak interneti merkeziyetsizleştirmeyi hedefler. Bu sayede AWS gibi merkezi bulut sağlayıcılarına olan bağımlılık ortadan kalkar. Canister adı verilen akıllı sözleşmeler, veri depolayabilir, yapay zeka modellerini çalıştırabilir ve geleneksel sunucular olmadan web içeriği sunabilir. Böylece kullanıcılar, verilerinin ve kodlarının tam sahibi olur (DFINITY).

2. Teknoloji ve Mimari

  • Alt ağlar (Subnets): Ağ, düğüm makinelerini alt ağ blok zincirlerinde birleştirir ve bu alt ağlar birlikte canister’ları barındırır. Alt ağlar yatay olarak ölçeklenerek kapasiteyi şeffaf şekilde artırır.
  • Canister’lar: Kalıcı belleğe sahip durum bilgisi tutan akıllı sözleşmelerdir. HTTP isteklerini işleyerek kullanıcıların tarayıcılar üzerinden eklenti kullanmadan doğrudan etkileşim kurmasını sağlar.
  • Ters gaz modeli: Geliştiriciler, hesaplama maliyetlerini (ICP’den dönüştürülen döngülerle) önceden öder; böylece son kullanıcıların uygulamalarla etkileşim için token sahibi olması gerekmez (ICP Docs).

3. Tokenomik ve Yönetim

  • NNS DAO: Network Nervous System (NNS), ICP sahiplerinin tokenlarını kilitleyerek protokol güncellemeleri, alt ağ oluşturma ve hazine yönetimi gibi konularda oy kullanmasını sağlar.
  • Döngüler (Cycles): ICP tokenları, canister’ları çalıştırmak için kullanılan sabit değerli hesaplama birimlerine (döngülere) dönüştürülür ve bu süreçte tokenlar yakılarak enflasyon dengelenir.

Sonuç

Internet Computer, ölçeklenebilir alt ağlar, kendi kendini çalıştıran canister’lar ve topluluk odaklı yönetimi birleştirerek interneti merkeziyetsiz bir bulut olarak yeniden tasarlıyor. Mimari yapısıyla, kod ve veriyi tamamen blok zincirinde barındırarak geleneksel BT anlayışına meydan okuyor. ICP’nin sunucusuz modeli, geliştiricilerin uygulama geliştirme ve kullanıcıların web hizmetleriyle etkileşim biçimini değiştirebilir mi?

CMC AI can make mistakes. Not financial advice.