Detaylı İnceleme
1. Amaç ve Değer Önerisi
Compound, algoritmik faiz oranlarıyla borç verme ve alma işlemlerini otomatikleştiren temel bir DeFi protokolüdür. Kullanıcılar ETH veya USDC gibi kripto paralarını likidite havuzlarına yatırır ve karşılığında paylarını temsil eden ve faiz biriktiren cTokenlar (örneğin cETH) alırlar. Borç alanlar ise pozisyonlarını aşırı teminatlandırarak kredi çekebilir; faiz oranları arz ve talebe göre dinamik olarak ayarlanır (CoinMarketCap).
Bu model, bankalar gibi aracıları ortadan kaldırarak finansal hizmetlere izin gerektirmeden erişim sağlar. 2018’de piyasaya sürülmesinden bu yana Compound, merkeziyetsizliği önceliklendirmiş ve 2020’de yönetimi tamamen COMP sahiplerine devretmiştir.
2. Tokenomik ve Yönetim
COMP tokenlerinin toplam arzı 10 milyon olup dağılımı şu şekildedir:
- %~42’si kullanıcıları teşvik etmek için ayrılmıştır.
- %~24’ü kurucular ve ekip için (dört yıl içinde kademeli olarak verilir).
- %~23’ü Compound Labs hissedarlarına tahsis edilmiştir.
Token sahipleri, protokol değişiklikleri (örneğin yeni varlık eklemek veya risk parametrelerini ayarlamak) için oy kullanma yetkisini devredebilir veya doğrudan kullanabilir. Bu yapı, güncellemelerin merkezi kontrol yerine tüm paydaşların ortak görüşünü yansıtmasını sağlar (Compound Governance).
3. Temel Farklılıklar
Yeni DeFi protokollerinin aksine Compound, borç verme ve alma mekanizmalarına odaklanır. cToken sistemi, rakiplerinin yenilikleri kadar gösterişli olmasa da, öngörülebilir getiri sağlar ve piyasa döngülerinde dayanıklılığını kanıtlamıştır. Birçok kullanıcı Compound ile doğrudan değil, üçüncü taraf platformlar aracılığıyla etkileşim kurar; bu da Compound’u kullanıcı odaklı bir uygulamadan ziyade DeFi altyapısının temel bir parçası haline getirir.
Sonuç
Compound, merkeziyetsiz para piyasalarının öncüsü olarak basitliği ve topluluk odaklı yönetimi dengeler. DeFi gelişirken, çok zincirli ve özellik açısından zengin rakiplerine karşı temel borç verme işlevlerine odaklanması ne kadar sürdürülebilir olacak?