คลังคำศัพท์

Permissionless

Moderate

มักใช้เพื่ออธิบายบล็อคเชน ระบบจะได้รับการเรียกว่าเป็น Permissionless เมื่อมันไม่มีเอนทิตีที่สามารถควบคุมว่าใครสามารถใช้งานได้และใช้งานอย่างไร

Permissionless คืออะไร

ระบบจะถูกเรียกว่าเป็น Permissionless เมื่อไม่มีสิ่งที่เรียกว่า "คนเฝ้าประตู" ในกรณีของบล็อคเชน เราสามารถพูดได้ว่าบิทคอยน์นั้้นเป็น Permissionless เนื่องจากไม่มีหน่วยงานใดที่สามารถห้ามไม่ให้ผู้อื่นใช้หรือจำกัดการใช้งานเพื่อวัตถุประสงค์ใดๆ ได้

พูดง่ายๆ ก็คือบิทคอยน์เป็น Permissionless เพราะไม่ว่าใครก็ตามก็สามารถใช้มันได้ในทุกกรณีที่พวกเขาต้องการ ตราบใดที่โปรโตคอลนั้นอนุญาตให้ทำได้ โดยไม่มีใครสามารถหยุดมันได้

ลักษณะ Permissionless ของคริปโตเคอร์เรนซีมักถูกเน้นย้ำโดยผู้สนับสนุนบิทคอยน์ว่าเป็นหนึ่งในคุณสมบัติที่สำคัญที่สุดของมัน เนื่องจากมีการทำงานแบบ Permissionless ทำให้บิทคอยน์และบล็อคเชนถูกใช้โดยผู้ต่อที่มีความคิดต่อต้านทางการเมืองหรือองค์กรอื่นๆ ที่ถูกขึ้นบัญชีดำโดยระบบธนาคาร เช่น Wikileaks หรือแม้แต่อาชญากรก็ตาม ไม่มีรัฐใดที่สามารถเซ็นเซอร์การทำธุรกรรมบนบล็อคเชนแบบ Permissionless ได้

ในทางกลับกัน ระบบแบบ Permissioned จะมีเอนทิตีบางอย่างที่สามารถจำกัดได้ว่าใครและ/หรือจะใช้งานระบบได้อย่างไร ระบบการเงินแบบดั้งเดิมเป็นแบบ Permissioned เนื่องจากธนาคารและรัฐจะกำหนดว่าใครและเพื่อวัตถุประสงค์ใดที่จะสามารถใช้งานหน่วยงานทางการเงินอื่นๆ ได้

เช่นเดียวกับระบบการเงินแบบดั้งเดิม บล็อคเชนบางตัวทำงานในรูปแบบ Permissioned โดยธรรมชาติและไม่สามารถใช้ได้โดยใครก็ได้ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใดก็ตาม โดยปกติแล้วบล็อคเชนดังกล่าวจะถูกใช้โดยองค์กรเพื่อวัตถุเพียงอย่างเดียวและสามารถใช้ได้โดยผู้เข้าร่วมตลาดเท่านั้น เนื่องจากอนุญาตให้แอดเดรสพิเศษเท่านั้นที่สามารถใช้เชนได้

คำว่า "permissionless" หมายถึงคุณสมบัติของโปรโตคอลที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้โดยไม่มีข้อจำกัด ดังนั้นจึงไม่ต้องขออนุญาตล่วงหน้าในการเข้าถึง

มันฝังอยู่ในวงกว้างของระบบการทำงานแบบกระจายอำนาจและ ethos แบบโอเพ่นซอร์ส ของชุมชนคริปโตและ บล็อคเชน ซึ่งไม่มีผู้ควบคุมส่วนกลางที่จะมีตัวเลือกในการอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้ใครก็ตามใช้แพลตฟอร์มแบบ permissionless ได้ ดังนั้นใครก็ตามที่ต้องการเข้าถึงบล็อคเชนโดยทั่วไปไม่จำเป็นต้องทำการระบุตัวตนหรือผ่านข้อกำหนด KYC ใดๆ

บล็อคเชนสาธารณะหรือแบบ permissionless จะช่วยทำให้มั่นใจได้ว่าไม่มีใครถูกเลือกปฏิบัติหรือถูกเซ็นเซอร์ด้วยอคติใดๆ และทุกคนมีโอกาสเท่าเทียมกันในการมีส่วนร่วมไม่ว่าจะเป็นใครหรืออยู่ที่ใดก็ตาม

โดยทั่วไป กลไกฉันทามติที่ใช้ในเครือข่ายแบบ permissionless คือ proof-of-work (POW) หรือ proof of-stake (POS) ด้วยกลไกเหล่านี้ สิ่งสำคัญอย่างยิ่งสำหรับความสามารถในระยะยาวของระบบคือผู้เข้าร่วมเครือข่าย (นักขุด และนักเดิมพัน) ควรได้รับการจูงใจให้มีความซื่อสัตย์และสนับสนุนการทำงานทั่วไป ตัวอย่างทั่วไปของเครือข่ายแบบ Permissionless ได้แก่ Bitcoin, Ethereum และ Monero
สิ่งนี้ตรงกันข้ามกับเครือข่ายแบบ permissioned เช่น Diem ของเฟสบุ๊ค หรือ บล็อคเชนขององค์กร ซึ่งระบบส่วนกลางสามารถจำกัดหรือเซ็นเซอร์ผู้ใช้ของเครือข่ายหรือกิจกรรม/ธุรกรรมบางประเภทได้ พวกเขาระบุให้มีการระบุตัวตนของผู้ใช้ที่จะได้รับการตรวจสอบและบันทึกลงในบันทึกของพวกเขา เครือข่ายแบบ permissioned ส่วนใหญ่จะได้รับการรักษาความปลอดภัยด้วยการเข้ารหัสของตัว ตรวจสอบความถูกต้อง เพียงไม่กี่ตัวที่ได้รับอนุญาตให้สร้าง บล็อก และ/หรือมีส่วนร่วมใน เครือข่าย ได้