Sözlük

Doğrulayıcı (Validator)

Moderate

Proof of Stake (PoS) tabanlı blockchain ağının katılımcıları blok doğrulamasında yer alıp ödül kazanır.

Doğrulayıcı (Validator) Nedir?

Blok doğrulama sorumluluğu alması karşılığında ödül kazanan doğrulayıcılar, Hisse İspatı (Proof of Stake - PoS) konsensüs mekanizmasının önemli parçasıdır.
Merkeziyetsiz doğası sayesinde blockchain teknolojisi o kadar umut verici ki, günbegün daha fazla insan bu teknolojiden etkileniyor ve onu benimsiyor. Her blockchain, düğüm (node) adı verilen yapı taşlarından meydana gelir. Düğümler, verileri saklamaktan sorumludur, ancak bu verilerin öncelikle blockchain ağı üzerinde doğrulanması veya onaylanması gerekir. İşte tam da bu noktada doğrulayıcılar devreye girer.
Blockchain ağlarında İş İspatı (Proof of Work - PoW) ve Hisse İspatı (Proof of Stake - PoS) olmak üzere iki doğrulama protokolü sıklıkla kullanılır.

Herhangi bir transferi sisteme işlemeden önce doğrulanmasından sorumlu olan bir bankacı gibi doğrulayıcı da, gelen her işlemi doğrular.

İşlem, ancak doğruluğu ve gerçekliği kontrol edildikten sonra tamamlanabilir. Ardından kayıt blockchain üzerine eklenir. Bu işlem de doğrulayıcı tarafından yapılır.

Hisse ispatı mekanizmasında doğrulayıcılar, işlemlerin geçerli olması için karşılaması gereken kurallara uyup uymadığını belirler. Tüm bu süreç, blockchain ağını güvenli ve şeffaf hale getirir.

PoW ve PoS Kıyaslaması

Bazı blockchain ağları iş ispatı modeliyle doğrulama yaparken bazıları hisse ispatı yöntemini seçer. PoW yöntemini izleyen blockchain modellerinde, madenciler ön plana çıkar. Ödül kazanmak için karmaşık matematik problemlerini çözerler ve diğer düğümler ise bu bilgilerin çapraz kontrolünü yapar. Bu yöntemde, madencilerin doğrulayıcı olarak çalışması gereklidir. Bulmacayı ilk çözen, zincire yeni blok ekler ve blok ödülünü alır.

Peki PoW modelinin kusuru ne? Madencilik, gerekli hesaplama gücünü üretebilmek için özel donanımlara ihtiyaç duyar ve çok fazla enerji tüketir. Haliyle, yüksek sistem gereksinimleri nedeniyle en iyi çözüm konumunda değildir.

Hisse ispatı ise özel donanım veya yüksek enerjiye ihtiyaç duymaz. Bu yöntem, kripto para arzına göre katılımı belirleyerek para biriminin kendi gücüne odaklanır. Protokol, stake edilen tokenler üzerinden doğrulayıcıları rastgele seçer. Bu mekanizmada doğrulayıcılar, işlem veya ağ ücretlerini ödül olarak alır.

Teoride her iki doğrulama protokolü de aynı amaca hizmet eder. Ancak hisse ispatı, iş ispatı modelinden daha güvenli ve verimli olarak kabul edilir.