Home
SözlükParçalama (Sharding)
Parçalama (Sharding)
Ölçekleme amacıyla kullanılan parçalama modeli, blockchain ağının durum ve işlem geçmişini içerecek biçimde birden fazla bölüme ayrılmasıdır. Böylece her parça, paralel biçimde işlenebilir.
Parçalama (Sharding) Nedir?
Parçalama,
blockchain ölçeklenebilirliğini artırmak için kullanılan, veri tabanı bölümleme tekniğidir. Blockchain ağlarının
saniye başına işlem miktarını yükseltmesine olanak tanır. Bu yöntem aynı zamanda
verimliliği de artırır. Parçalama sayesinde blockchain
ağı daha küçük bölümlere ayrılır. Bağımsız biçimde çalışabilen bu parçalar, blockchain ağının tamamında güncelleme yapmak yerine yalnızca belli bir kısmın işleme alınmasını sağlar ve gereksiz işlem yükünü ortadan kaldırır.
Parçalama sayesinde, ağ üzerinde daha fazla işlem hesaplanabilir. Böylece merkezi defter modellerindeki işlem hızlarına ulaşılabilir. Bu yöntemi eleştirenler ise, parçaların saldırılara açık olduğunu ve ağ güvenliğini azalttığını öne sürüyor.
Parçalama Nasıl Çalışır?
Blockchain ağları, gerçekleştirilen işlemleri doğrulayan düğümlerden (
node) oluşur. Düğümler birbirinden bağımsız çalışır ve geçmiş blockchain verilerini depolar. Tam düğümler (
full node), blockchain geçmiş verisinin tamamını saklayarak ağın güvenliğini ve merkeziyetsizlik gücünü artırsa da işlem hızını yavaşlatır.
Parçalama, düğümlerin sırtındaki iş yükünü farklı parçalar arasında bölüştürür. İşin aslı, her düğüm her işlemi doğrulamak zorunda değildir. Zira bu yöntem düğümleri gereksiz yere zorlar ve ağı yavaşlatır. Dolayısıyla işlemler, farklı parçalar arasında bölümlere ayrılır. Blockchain veri tabanları yatay olarak bölümlenmiştir. Yani özelliklerine göre farklı parçalara ayrılırlar. Söz gelimi bazı parçalar belirli bir türdeki işlemleri depolamaktan sorumlu olabilirken, diğer parçalar depoladıkları kripto varlık türüne göre bölümlere ayrılabilir.
Sonuç olarak her düğüm, her işlemi onaylamak zorunda kalmaz. Bu sayede blockchain üzerindeki iş yükü büyük ölçüde azalır ve işlem hızı artar.
Parçalama İşlemi Güvenli mi?
Parçalama işlemi, potansiyel olarak blockchain ağının merkeziyetsizliğini ve güvenliğini azalttığı için eleştiriliyor. Parçalar bozulabilir, herhangi parça başka bir parçayı devralabilir. Bunun sonucunda bilgi veya veri kaybı yaşanabilir. Söz gelimi,
siber saldırı yaşanması durumunda herhangi bir parça ele geçirilebilir ve işlemlere müdahale edilebilir. Böylece diğer parçalarla uyumsuzluk ortaya çıkabilir ve verilerin geçerliliği sekteye uğrayabilir.
Ethereum Parçalama Özelliğini Nasıl Kullanıyor?
Ethereum, ölçeklendirme yaklaşımının bir parçası olarak blockchain verimliliğini artırmak amacıyla parçalama sistemini kullanmayı planlıyor. Ağ, farklı sorumluluklara sahip olacak ve
Beacon Chain isimli
Ethereum mainnet'i üzerindeki iş yükünü büyük ölçüde azaltacak biçimde, parçalanmış 64 yeni zincir kullanıma açmayı planlıyor. Bu süreç, Ethereum ağının hisse ispatı (
proof of stake)
konsensüs mekanizmasına geçişi esnasında atılacak ölçeklendirme adımlarından biri konumunda. Bu geçiş sürecine Birleşme (
Merge) adı veriliyor. Parçalama işlemi,
Ethereum ağının ölçeklendirme yol haritasındaki önemli adımlarından biri.