Sözlük

Köprü

Moderate

Blockchain köprüsü, iki farklı blockchain projesi arasında sorunsuz biçimde veri veya token aktarımı sağlar.

Blockchain teknolojisi inkar edilemeyecek kadar büyük ilerleme yaşasa da, bugün bile iyileştirilmesi gereken çok sayıda konu var. Blockchain projelerinin karşılaştığı temel zorlukların başında birlikte çalışma konusunda zayıf kalmaları gelir. Mesela Ethereum blockchain üzerinde oluşturulan merkeziyetsiz uygulamalar (DApp), Bitcoin blockchain üzerinde çalışmaz.

Köprü Nedir?

Blockchain ağlarında köprü, iki farklı platform arasında gerçekleşen işlemlerin ardından token arzının sabit kalabilmesi için üretim ve yakım prosedürlerini gerçekleştiren protokoldür. Köprüler, farklı blockchain protokolleri arasında geçişi sağlar. Blockchain protokollerinden birine token kilitlendiğinde, o tokenin eş değeri diğer blockchain üzerinde basılarak birbirinden farklı olan iki protokol arasında birlikte çalışabilir yapı meydana getirilir. Bu aktarım, token üretimi ve yakımını üstlenen protokol aracılığıyla gerçekleşir.
Blockchain köprüleri, geliştiriciler için son derece yararlıdır. Bu sayede ağ tıkanıklığı daha az olan blockchain ağları tercih edilerek daha yüksek işlem hızlarına ulaşmak mümkün olur. Son dönemlerin en başarılı blockchain köprüleri arasında Tezos ve Ethereum arasında kurulan protokol gösterilebilir. Blockchain protokollerini birlikte çalışabilir hale getirmenin en kolay yollarından biri de sarılı (wrapped) token oluşturmaktır. Örneğin, Wrapped Bitcoin (WBTC) tokenleri ERC-20 standardıyla uyumludur ve Ethereum ekosisteminde rahatlıkla kullanılabilir. Tezos örneği üzerinden blockchain köprüsünü incelediğimizde, Ethereum tabanlı tokenlerinin "Wrap Protocol" üzerinden geçtiğini ve Tezos FA2 token standardına uygun hale geldiklerini görüyoruz.
Blockchain köprüleri genellikle tamamen farklı iki blockchain ağını birbirine bağlamayı amaçlar, ancak yan zincirlerin (side chains) kendi blockchain ağlarına köprülendiği senaryolar da mevcut. Bu senaryo, temel ve alt blockchain ağlarının farklı konsensüs mekanizmaları kullandığı durumlarda uygulanır. En iyi bilinen yan zincir köprüsü, Axie Infinity oyununu barındıran Ethereum blockchain ağında kurulmuş olandı. Ronin ismi verilen yan zincir ile orijinal Ethereum blockchain, Ronin blockchain kullanıcılarının Ethereum üzerinde depolanan ERC-20 tokenlerini ve NFT varlıklarını kullanabilmeleri için köprülendi.
Stablecoin protokolleri de ağırlıklı olarak blockchain ağları için köprü kurmayı tercih eder. Özellikle de popülaritesi son yıllarda hızla artan Tether (USDT) projesinde bu yöntem uygulanır. Stablecoin projeleri, yalnızca kendilerini destekleyen borsaların sayısı arttıkça yaygınlaşabilecekken, kurulacak başarılı köprüler sayesinde hizmet sundukları kitleyi hızla artırabilir.

Ekosistem için son derece değerli olan blockchain köprüleri kullanıcılara da pek çok fayda sağlar. Farklı blockchain ağları arasında çalışabilirlik, geliştiricilerin görevleri farklı ağlara devretmesine ve uygulama performanslarını optimize etmelerine zemin hazırlayabilir. Bazı blockchain ağları işlem hızlarıyla öne çıkarken bazı protokoller aynı anda daha fazla akıllı sözleşmeyi işlemek için tasarlanmıştır. Blockchain köprüleri sayesinde geliştiriciler, bu işlevleri birleştirebilir ve birlikte çalışabilirlik sayesinde kullanıcı açısından en mükemmel aracı ortaya çıkarabilir.